W ostatnich miesiącach temat zmian w unijnym i krajowym prawodawstwie dotyczącym fotowoltaika wywołuje żywe dyskusje wśród właścicieli instalacji PV i użytkowników aut elektrycznych. Nowe regulacje, które obowiązują od połowy 2024 roku, wprowadziły zasadnicze modyfikacje w sposobie rozliczania energii wprowadzanej do sieci, co bezpośrednio wpływa na ekonomię ładowania samochodu z własnych paneli. Szczególnie istotne stało się rozróżnienie między rozliczaniem godzinowym a miesięcznym oraz mechanizmy związane z autokonsumpcją. W obliczu zmiennych cen energii elektrycznej, rosnących kosztów życia i coraz większej popularności samochodów elektrycznych, nowe zasady mogą zadecydować o tym, czy inwestycja w PV będzie opłacalna w kontekście ładowania pojazdu.
Rozliczenia godzinowe i wpływ na użytkowników PV
Nowe przepisy promują rozliczenia godzinowe, znane jako RCE, które polegają na tym, że wartość energii oddanej do sieci jest uzależniona od ceny energii w konkretnej godzinie doby. Dla właścicieli fotowoltaika oznacza to konieczność bieżącego śledzenia trendów cenowych i dostosowywania momentu ładowania auta do okresów korzystnych ekonomicznie. W praktyce najtańsze ładowanie z sieci odbywa się w godzinach nocnych, ale najkorzystniejsze pozostaje bezpośrednie zużycie energii z PV w czasie jej produkcji, czyli w południe. System godzinowy premiuje tych użytkowników, którzy są w stanie dopasować swoje zużycie energii do godzin wysokiej produkcji, unikając kosztownego poboru z sieci w szczycie wieczornym.
Nowe limity zwrotów i mechanizm autokonsumpcji
Wraz z wdrożeniem nowych zasad pojawiły się limity zwrotów nadwyżek energii niewykorzystanej w ciągu roku. Prosumenci, którzy rozliczają się wg godzinowej ceny energii, mogą liczyć na 30% zwrotu wartości środków, które nie zostały skompensowane w ciągu 12 miesięcy. Osoby korzystające ze średniej ceny miesięcznej otrzymają jedynie 20%. Dla użytkowników instalacje fotowoltaiczne przekłada się to na większą opłacalność ładowania samochodu bezpośrednio z własnych paneli w ciągu dnia. Zamiast oddawać energię do sieci, która zostanie wyceniona po niskiej stawce, bardziej sensowne staje się zużycie jej lokalnie – np. do ładowania auta w godzinach południowych, nawet jeśli nie jest ono w danej chwili pilnie potrzebne.
Znaczenie systemów zarządzania energią
Nowe przepisy uwypuklają znaczenie inteligentnych systemów EMS (Energy Management System), które potrafią w czasie rzeczywistym zarządzać przepływami energii między PV, magazynem energii, wallboxem i odbiornikami w domu. Dzięki takiej automatyzacji właściciele fotowoltaika mogą nie tylko optymalizować proces ładowania pojazdu, ale także reagować na prognozy pogody czy zmiany taryf. Systemy EMS umożliwiają np. wstrzymanie ładowania w godzinach niskiego uzysku lub przerzucenie go na okresy wyższej produkcji. Dla wielu użytkowników może to oznaczać wzrost efektywności całego systemu o kilka lub nawet kilkanaście procent rocznie, co przy obecnych cenach energii może mieć wymierny wpływ na budżet domowy.
Ładowanie w nocy a koszty zużycia energii
Dla osób posiadających magazyny energii, pojawiła się możliwość ładowania samochodu nocą, wykorzystując energię zgromadzoną w ciągu dnia. Taka strategia może być szczególnie opłacalna w przypadku właścicieli instalacje fotowoltaiczne, którzy produkują więcej energii, niż są w stanie zużyć w ciągu dnia. Dzięki akumulatorom i odpowiednio skonfigurowanemu falownikowi, możliwe jest przekierowanie nadwyżek PV do auta w godzinach nocnych, unikając kosztów zakupu energii z sieci. Warto jednak pamiętać, że sam zakup magazynu energii wiąże się z dodatkowymi kosztami inwestycyjnymi, które powinny być dokładnie przeanalizowane pod kątem przewidywanego zużycia i opłacalności w dłuższej perspektywie.
Nowe regulacje unijne w zakresie fotowoltaika i rozliczeń energii oddawanej do sieci wprowadzają wyraźne bodźce do zwiększania autokonsumpcji, co bezpośrednio przekłada się na strategię ładowania samochodów elektrycznych. Użytkownicy instalacje fotowoltaiczne, którzy potrafią dostosować moment zużycia energii do jej produkcji, mogą znacznie zwiększyć opłacalność całej inwestycji. Kluczowe staje się wykorzystanie systemów zarządzania energią oraz umiejętne planowanie ładowania pojazdu, co pozwala wykorzystać pełen potencjał własnej mikroinstalacji PV.