Bezpieczeństwo pasażerów podczas podróży autokarowej zależy w dużej mierze od doświadczenia i kwalifikacji kierowcy. Jednak nie tylko umiejętności za kółkiem mają tu znaczenie – równie ważne są dokumenty, które kierowca musi posiadać przy sobie w czasie realizacji usługi przewozowej. Ich brak może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi, a w przypadku kontroli drogowej – nawet unieruchomieniem pojazdu. Zarówno organizatorzy wyjazdu, jak i sami pasażerowie powinni mieć świadomość, jakie dokumenty są obowiązkowe, aby podróż odbyła się zgodnie z przepisami i bez zakłóceń.
Prawo jazdy odpowiedniej kategorii
Podstawowym dokumentem, który musi posiadać każdy kierowca autokaru, jest prawo jazdy kategorii D. Uprawnia ono do prowadzenia pojazdów przeznaczonych do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą. Dodatkowo, jeżeli autokar posiada przyczepę, konieczne może być również posiadanie prawa jazdy kategorii D+E. Kierowca powinien mieć przy sobie oryginał dokumentu, który podczas kontroli drogowej musi być ważny i zgodny z danymi pojazdu oraz trasy przejazdu.
Karta kierowcy do tachografu
W nowoczesnych autokarach obowiązkowe jest korzystanie z tachografów cyfrowych, które rejestrują czas pracy kierowcy, prędkość pojazdu, postoje oraz inne dane operacyjne. Kierowca musi posiadać imienną kartę kierowcy, którą wkłada do tachografu przed rozpoczęciem jazdy. Na tej podstawie służby kontrolne (np. ITD czy Policja) mogą sprawdzić, czy przestrzegane są normy czasu jazdy, odpoczynku i przerw. Brak karty lub niewłaściwe jej użycie może skutkować wysokimi karami finansowymi dla kierowcy i firmy transportowej.
Świadectwo kwalifikacji zawodowej
Kierowca autokaru musi posiadać również tzw. świadectwo kwalifikacji zawodowej, potwierdzające ukończenie odpowiedniego szkolenia – okresowego lub wstępnego – zgodnie z przepisami ustawy o transporcie drogowym. Dokument ten musi być aktualny i noszony przy sobie. Często jest on potwierdzony wpisem do prawa jazdy (kod 95), co oznacza, że kierowca posiada kwalifikacje niezbędne do przewozu osób w ramach działalności zarobkowej. W przypadku braku tego uprawnienia, prowadzenie autokaru w ramach przewozu zorganizowanego jest nielegalne.
Dowód tożsamości i dodatkowe dokumenty
Podczas przejazdów krajowych kierowca powinien mieć przy sobie dowód osobisty, natomiast przy przewozach międzynarodowych wymagany jest paszport lub dowód osobisty (w zależności od kraju docelowego). W przypadku wyjazdów poza granice Unii Europejskiej może być również konieczna wiza. Dodatkowo, w niektórych krajach obowiązują specjalne dokumenty przewozowe (np. listy pasażerów, dokumenty CMR), które kierowca powinien posiadać zgodnie z lokalnymi przepisami. W przypadku przewozów szkolnych lub pielgrzymek może być wymagane także upoważnienie organizatora lub szkoły do prowadzenia transportu osób.
Komplet dokumentów – gwarancja legalnej podróży
Wynajem autokaru wiąże się z koniecznością zapewnienia pełnej legalności przewozu – a to oznacza, że kierowca musi posiadać wszystkie wymagane dokumenty: prawo jazdy kategorii D (lub D+E), kartę kierowcy, świadectwo kwalifikacji zawodowej, dokument tożsamości oraz – w razie potrzeby – dokumenty przewozowe i paszport. Organizator wyjazdu ma prawo (a często obowiązek) zweryfikować te dokumenty przed wyruszeniem w trasę. Dzięki temu można uniknąć problemów w przypadku kontroli drogowej i mieć pewność, że podróż przebiegnie zgodnie z prawem oraz w bezpiecznych warunkach dla wszystkich pasażerów.